Η ΑΛΥΚΗ ΛΕΧΑΙΝΩΝ ΣΤΗ ΛΙΣΤΑ ΤΟΥ ΤΑΙΠΕΔ

Η ιστορία της αξιοποιησης περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλλους στην Ηλεία είναι πολύ παλιά. Από την εποχή του περιβόητου Τομ Πάπας επί δικτατορίας, μέχρι τις τελευταίες ημέρες της κυβέρνησης του Πασοκ, γίνονταν προσπάθειες να παραδοθούν στο βωμό της περίφημης ανάπτυξης με κατασκευή φαραωνικών έργων τουρισμού και αναψυχής. Ευτυχώς και χάρη στην αντίδραση των τοπικών κοινωνιών και των οικολογικών οργανώσεων, οι περισσότερες απ΄αυτές τις περιοχές γλύτωσαν από την επαγγελλόμενη ανάπτυξη. Γλύτωσαν; Γιατί ενώ κάποιες απ΄αυτές μπήκαν σε καθεστώς προστασίας με το πρόγραμμα Νατούρα ή πχ η περιοχή Κοτυχίου-Στροφυλιάς ανακηρύχθηκε σε Εθνικό Πάρκο, η προστασία παρέμεινε στα χαρτιά μόνο κσι οι ευαίσθητες αυτές περιοχές αντιμετωπίζουν συνεχείς πιέσεις υποβάθμισης, με καταπατήσεις, ρύπανση και εγκατάλειψη. Η συνταγή άλλωστε είναι γνωστή: Αφήνουμε στην τύχη μια περιοχή και αφού υποβαθμιστεί πλήρως την βγάζουμε στο σφυρί. Τώρα μάλιστα με την κρίση, ποιός θα μπορέσει να αντιδράσει; Η περίπτωση των Αλυκών στα Λεχαινά είναι χαρακτηριστική. Αλυκές που λειτουργούσαν επί αιώνες και έδιναν δουλειά σε δεκάδες εργαζόμενους. Επί κυβερνήσεως Μητσοτάκη η λειτουργία τους κρίθηκε ασύμφορη για το Δημόσιο και έκλεισαν. Εκτοτε άρχισε ένας αδυσώπητος  αγώνας για την "αξιοποίησή" τους. Αλλοι ήθελαν να μετατραπούν σε ιχθυοτροφείο, κάποιοι δημοτικοί παραγοντες πίεζαν να μετατραπούν σε οικόπεδα..Για καλή τους τύχη η πίεση των οικολογικών οργανώσεων απέφερε την ένταξη των Αλυκών στην Α΄Ζώνη προστασίας του Εθνικού Πάρκου-Κοτυχίου Στροφυλιάς . Προηγουμένως μια μελέτη μετατροπής τους σε κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με μερική επαναλειτουργία τους, καταχωνιάστηκε από τη γραφειοκρατία και την αδιαφορία της δημοτικής αρχής. Οι Αλυκές απέμειναν βορά στην ερήμωση και τις ορέξεις των αναπτυξιολάγνων. Και τότε  ήρθε το ΤΑΙΠΕΔ.Μια νέα πραγματικότητα διαμορφώνεται με σκληρούς και αδιαπραγμάτευτους όρους. Οι Αλυκές των Λεχαινών ( μια έκταση 400 περίπου στρεμμάτων τεράστιας οικολογικής σημασίας  )μαζί με πολλές άλλες περιοχες μεταβιβάζονται στο ΤΑΙΠΕΔ για περαιτέρω αξιοποίηση, πώληση κλπ. Μεταξύ αυτών των περιοχών περιλαβάνονται οι Ιαματικές Πηγές της Κυλλήνης,  το Κτήμα Ζαχάρως έκτασης 432 στρ., περιοχές του Εθνικού Πάρκου Κοτυχίου-Στροφυλιάς, παραθαλάσσιες εκτάσεις στον Πύργο και στην Κυλλήνη κ.α. Συνολικά 26 δημόσια κτήματα στην Ηλεία οδεύουν προς αξιοποίηση. Δικαίως οι οικολογικές οργανώσεις ανησυχούν : «Σε καμία περίπτωση από τις περιοχές που έχουν παραχωρηθεί δεν αναγνωρίζεται ή αναφέρεται το καθεστώς προστασίας. Από τις τριμηνιαίες αναφορές μάλιστα προκύπτει ότι το ΤΑΙΠΕΔ προωθεί την απομάκρυνση τυχόν περιορισμών σε συγκεκριμένα ακίνητα που του εκχωρούνται προς αξιοποίηση» λέει η υπεύθυνη πολιτικής για το WWF Ελλάς κυρία Ιόλη Χριστοπούλου. Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά, δεν είναι τυχαίο ότι στην αναφορά προόδου του 2013 παρουσιάζεται ως επιτυχία του ΤΑΙΠΕΔ η άρση 69 διοικητικών και τεχνικών εμποδίων που καθυστερούν τις αποκρατικοποιήσεις, ενώ αρκετά ακόμη εμπόδια παρουσιάζονται ως εκκρεμή. Το Ταμείο θα πρέπει, όπως επισημαίνει η κυρία Χριστοπούλου, διευκολύνοντας τους ενδιαφερόμενους αγοραστές, «να γνωστοποιεί το καθεστώς προστασίας και να το λαμβάνει υπόψη κατά τη διαμόρφωση των επενδυτικών σχεδίων». Εξάλλου, σύμφωνα με πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 1415-6/13), η διαδικασία μεταβίβασης στο ΤΑΙΠΕΔ δεν θίγει την περιβαλλοντική και πολεοδομική νομοθεσία και γενικότερα το προστατευτικό ή άλλο καθεστώς των περιοχών αυτών. Μέχρι σήμερα, ωστόσο, η απαίτηση αυτή δεν αποτυπώνεται στους αρχικούς φακέλους περιοχών, παρά το γεγονός ότι η περιοχή έχει χαρακτηριστεί ως Natura 2000 και η αξιοποίησή της είναι δυνατή υπό προϋποθέσεις. Οπως αναφέρεται στην επιστολή της περιβαλλοντικής οργάνωσης προς τον κ. Στουρνάρα, «οι σχετικές προβλέψεις του υφιστάμενου κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας του ΤΑΙΠΕΔ δεν είναι επαρκείς για την προστασία των περιοχών αυτών. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να διευκρινίζεται αν το εκάστοτε περιουσιακό στοιχείο εντάσσεται σε προστατευόμενη περιοχή, αν η τελευταία έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή Natura 2000, αν πρόκειται για δάσος ή δασική έκταση, αν αποτελεί υγρότοπο, αν βρίσκεται εντός αιγιαλού, κ.ο.κ., Ανάμεσα στην εγκατάλειψη και την αξιοποίηση ο δρόμος  είναι γεμάτος παγίδες. Η Ηλεία, περιοχή υποβαθμισμένη, αλλά πλούσια σε φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον, έχει άλλους δρόμους να ακολουθήσει