ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ ΧΩΡΙΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΑ

         Με τη συμπλήρωση πλέον του ενός έτους εφαρμογής του «εκσυγχρονιστικού» σχεδίου «Καλλικράτης», θέλησα  να διαπιστώσω  ιδίοις όμμασι τα τοπικά γεγονότα και γενικά την κατάσταση όπως διαμορφώθηκε στο θεσμό της αυτοδιοίκησης στην περιοχή.

         Αν όντως, δηλαδή,  φύγαμε από την κατάσταση της αναποτελεσματικής  γραφειοκρατίας και μπήκαμε στην εποχή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης των υπηρεσιών, όπως από το τέλος του 2010 εξαγγέλθηκε. 

     Επισκέφτηκα κάποια μέρα το ΚΑΠΗ της κωμόπολης και διαπίστωσα την εγκατάλειψη μιας υπηρεσίας, που κτίστηκε με κόπο και εθελοντική εργασία πολλών ετών. Αλίμονο! αναφώνησα  και λυπήθηκα σιωπηλά.  

      Αλλά, μεταστράφηκαν αμέσως τα συναισθήματά μου, αφού υπέθεσα ότι πιθανόν λόγω νέου συνταξιοδοτικού καθεστώτος και  επιμήκυνσης του χρόνου εργασίας, να μην υπάρχουν πια συνταξιούχοι, που να διαθέσουν το χρόνο τους εκεί αποδοτικά.

     Ύστερα, χωρίς να χρειαστεί να επισκεφτώ το χώρο της δημοτικής βιβλιοθήκης, είδα φωτογραφία αναρτημένη σε μπλογκ της περιοχής και σχόλια για την πλημμελή λειτουργία της, με τα  βιβλία τοποθετημένα σε χαρτόκουτα για τη μεταφορά τους σε κάποιο άλλο χώρο.

     Αλλά, παρόλα αυτά, κατέληγα σε σκεπτικισμό και αναρωτιόμουν μήπως   υπάρχει κάποια ηλεκτρονική νέα οργάνωση της υπηρεσίας, προς μελλοντική  διάχυση του πολιτιστικού  πλούτου στο διαδίκτυο, που επιβάλλει  αυτή τη μεταβατική  φάση λειτουργίας.

      Σκέφτηκα ακόμη, ότι μπορεί και να εντάσσεται η λειτουργία αυτή σε κάποιο κυοφορούμενο πρόγραμμα, ανάλογο με τις μελλοντικές επενδύσεις στην οικονομία, που ευαγγελίζεται ο επίτροπος Ράιχενμπαχ, προκειμένου  να πιάσουμε  πρώτα πάτο και μετά να ξεκινήσουν όλα επιτυχώς.

     Και κατόπιν, διερχόμενος  τις γειτονιές διαπίστωσα το  ρυπαρό αυτών και έλαβα ως εξήγηση την «αναγκαιότητα» περιορισμού της υπερωριακής απασχόλησης και το πάγωμα των προσλήψεων των οδοκαθαριστών, που επεβλήθησαν καθ΄ υπόδειξιν της τρόϊκας. Μου έμεινε, όμως εντελώς ανεξήγητο γεγονός, η φύλαξη των κάδων ανακύκλωσης απορριμμάτων σε δημοτικό οικόπεδο, με άδηλο τελικά σκοπό.

     Τα μεμονωμένα όμως περιστατικά, συνήθως έχοντας τυχαίο  χαρακτήρα, δεν μπορούν να θεωρηθούν πάντα αξιόπιστα και αντικειμενικά  και για αυτό αναζήτησα σε μεγαλύτερης διάρκειας γεγονότα την αλήθεια, για την «καινοτόμο» πορεία του θεσμού της αυτοδιοίκησης, την χρονιά που πέρασε.

      Και τα στοιχεία αυτά συγκεντρώθηκαν από πληροφορίες και αποφάσεις  δημοσιευμένες στη «διαύγεια» του διαδικτύου και ήταν αρκούντως επαρκή, στο επίπεδο πάντα της εικονικής πραγματικότητας, όπως συμβαίνει και με τα πλατωνικά αρχέτυπα δηλαδή, που  παντελώς στερούνται «υλικής» υπόστασης.  

        Αφού πραγματοποιήθηκαν οι εκλογές, όπως πραγματοποιήθηκαν, γιατί πια δεν έχει σημασία ποιοί συμμετείχαν σ΄ αυτές και ανέλαβε η νέα διοίκηση, αργά- αργά, αλλά σταθερά επαναλήφθηκε το ίδιο προ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ καθεστώς : του «ενός ανδρός» η αρχή και τα δήθεν των «ανοιχτών» και «διαφανών» διαδικασιών.

        Το δημαρχοκεντρικό μοντέλο, σε διευρυμένη βάση πια,  άξιο τέκνο του κεντρικού κρατικού μηχανισμού, από τη βασιλεία του Όθωνος και δώθε  επαναλήφθηκε  φρέσκο και ανανεωμένο δυναμικά.  

      Οι «αιρετοί» εκπρόσωποι, είδος έμμισθων υπαλλήλων αυτού του μηχανισμού, ψελλίζουν ενίοτε για την περιορισμένη χρηματοδότηση  και την έλλειψη των αναγκαίων πόρων, για την άσκηση των πολυπληθών αρμοδιοτήτων που τους ανατέθηκαν. 

       Και το πρώτο εξάμηνο του 2011 αναλώθηκε στις διαδικασίες για τη «συγκρότηση» των υπηρεσιών, τους οργανισμούς εσωτερικών υπηρεσιών, τις εκλογές και τη συγκρότηση των αιρετών επιτροπών: εκτελεστικής, οικονομικής, ποιότητας ζωής και τον ορισμό της επιτροπής διαβούλευσης. Εννέα και ογδόντα, πες εννέα που  έλεγε ο αείμνηστος Χατζηχρήστος.

       Ύστερα, ήλθε η συγκρότηση των νομικών προσώπων, των διοικητικών συμβουλίων  και  η ανάληψη κάποιων υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας και εξυπηρέτησης των σχολικών μονάδων, για τη θέρμανση και μεταφορά των μαθητών.   

      Το δεύτερο δε εξάμηνο του 2011 αναλώθηκε στην εμπέδωση των προηγουμένων, ώστε η κίνηση να θυμίζει ασκήσεις γυμναστικής δωματίου και το όχημα να σέρνεται όπισθεν ολοταχώς αφού υπηρεσίες σχεδόν δεν προσφέρθηκαν, ούτε και αυτές που ήταν παραδοσιακά  γνωστές.  

     Για την αξιολόγηση των στοιχείων και του υλικού που συγκεντρώθηκε  έγινε ανεπίσημα διαβούλευση και εκφράστηκαν απόψεις γνωστών και φίλων,  χωρίς να  εντάσσονται σε ένα κοινό πλαίσιο αρχών και  χωρίς να αποτελούν αυτές κοινή αφετηρία για όλους.

     Και σύμφωνα με τις απόψεις ενός, ο θεσμός  πρωτοεμφανίσθηκε στη Ρωμαϊκή εποχή και  δεν καταλαβαίνουμε αν με αυτό υπονοεί την ύπαρξη   εξουσιών εκείνης της περιόδου, σε αντιστοιχία με τη σημερινή εποχή. Και κάποιος άλλος ανατρέχει σε ανάστροφη πορεία στην φεουδαρχική εποχή, εκεί θέτοντας του θεσμού την απαρχή.    

      Ο πλέον σοφός όμως, ισχυρίζεται ότι κανένας εκσυγχρονισμός δεν έχει  περιεχόμενο, χωρίς κατεύθυνση την ολόπλευρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων, που  προδιαγράφονται από τη φυσική πορεία και καθορίζονται από την ιστορικότητα  του κάθε τόπου. Και δεν αναγνωρίζει ως βάσιμο, αυτόν που στερείται της  συμμετοχής ανθρώπων, των άμεσα σχετικών με την παραγωγή και τον πραγματικό πλούτο της κοινωνίας.

      Αλλά, ο πιο κυνικός με ειρωνεία υποστηρίζει ότι, το πλαίσιο δράσης του Καλλικρατικού «εκσυγχρονισμού» είναι μόνο απατηλός ηλεκτρονικός καθρέπτης, που η εξουσία κοιτάζεται σαν τη μάγισσα στο παραμύθι της «χιονάτης» και λέει στον εαυτό της «όλα καλά» και παραδίπλα ας καίγεται ο κόσμος με τα  προβλήματά του.

      Τέλος, υπάρχουν και κάποιοι που υποδεικνύουν πράξεις γνήσιων αιρετών, που μοιάζουν σαν του δήμαρχου Μαντλέν, ήρωα του Ουγκώ και είναι πάντα στο πλευρό των δημοτών τους. Αυτοί, επιπλέον, μας εξηγούν ότι, ο λαϊκός κόσμος μόνο προσωρινά δεν συμμετέχει στα δημοτικά κοινά, γιατί βρίσκεται πνιγμένος μες στην ανεργία και στα καθημερινά του άγχη, αφήνοντας έτσι  τους «εκλεκτούς» αθόρυβα να κάνουν τη «δουλειά» τους.

                                                                                                    Νίκος Μπακιός